زیره دانهای معطر و ضدنفخ است که در آشپزی و پزشکی کاربرد دارد و در دو نوع زیره سبز (با نام علمی: Cuminum cyminum) و زیره سیاه (با نام علمی: Carum carvil) وجود دارد که دومی به «زیره ایرانی» معروف است.
دانههای زیره با چوب، کوبیده میشود. این دانه به صورت خودرو در افغانستان، ایران، ازبکستان، تاجیکستان، ترکیه، مراکش، مصر، هند، کوبا، سوریه، مکزیک و شیلی رشد میکند. این دانه در فلسطین به صورت خودرو رشد نمیکند اما در زمان گذشته در آنجا کشت میگردید.
گیاه آن شبیه بوته هویج است برگهایش ۲۰ الی ۳۰ سانتیمتر و ارتفاع گیاه حدود ۵۰ سانتیمتر است. میوه آن (که به اشتباه دانه گفته میشود) به اندازه دو میلیمتر و هلالی شکل و دارای ۵ خط برجستهاست. بیشترین زیره در ایران، در شهر کرمان رشد میکند. بهترین و مرغوبترین زیره مربوط به شهرستان بافت استان کرمان میباشد که به صورت خودرو رشد میکند.
جویدن مقداری زیره برای از بین بردن بوی بد دهان، بوی سیر و بوی پیاز بسیار مفید است. زیره درمانی برای رفع سوءهاضمه است. مصرف آن به کسانی که سوءهاضمه دارند، استفاده در بیشتر غذاها را تأکید میکنند.